Sau bài viết hôm qua về việc lựa chọn con đường “phù hợp” vs. “muốn”, LeoX có chat với 1 em trong nhóm contributors sáng nay và chợt nghĩ có lẽ đoạn hội thoại này, có lẽ cũng hữu ích cho những ai đang ở trong tình huống giống như em ý chăng? Do đó LeoX soạn lại ở đây để những ai thấy hữu ích tham khảo. Tạm xếp vào mục “Phát triển bản thân” đi vậy.
Nói một chút sơ qua về cô bé này. LeoX rất nhớ ấn tượng với em ý hồi đầu, vì đây từng là 1 anti fan khá thẳng tính và gai góc - vài lần hỏi xoáy đáp xoay, vài lần bình luận thẳng kiểu “Em thấy chị chia sẻ mà cứ úp mở í, chứ không nói tuột ra như anh TP (1 ngôi sao nào đó ở cõi mạng). Vì lúc đó bị kéo tuột về mặt đất sau khi nhận đc nhiều câu cám ơn nên LeoX vẫn nhớ. Sau này em là 1 trong những người nhiệt tình nhất trong nhóm contributor, một người ham học hỏi với tinh thần “i can" khá xuyên suốt.
Sau bài viết ngày hôm qua e chia sẻ là
“Có lẽ em nhầm lẫn giữa “Muốn” và “Phù hợp”. Em muốn đi theo con đường số 2 nhưng có lẽ bản thân không đủ sức. Em rất thích cổ phiếu, rất thích phân tích doanh nghiệp nhưng khi làm thật sự thì thấy k biết cái thích của mình có đủ compensate cho những cái thiếu không: thiếu thời gian, thiếu tư duy, thiếu kinh nghiệm.... Hồi mới làm “Đọc báo cùng nhau” cũng có 1 giai đoạn khó khăn. Nhưng sau đoạn khó đó thì e thấy bật hẳn lên. Với stock em cũng đang ở trong thời điểm thử thách như vậy nhưng có vẻ homework đọc báo là nothing compare to homework stock. Đó cũng là lý do em cảm thấy nản và mãi chưa trả được bài homework”.
Note thêm một chút rằng LeoX ko mở khóa học hay gì mà có “homework” ở đây đâu. Chỉ là một chút guideline giúp đỡ lại những người đã rất nhiệt tình với leox.vn hay đơn giản chỉ vì quý mà thôi. Do đó cũng không có giáo trình cụ thể mà hoàn toàn là “learning by doing”. Thực chất thì đây là cách học hiệu quả nhất vì “tell me and forget, teach me and I remember, involve me then i learn”. Đó cũng là cách mà em ý cũng tự thấy mình bật hẳn lên khi involve vào việc biên tập “Đọc báo cùng nhau” dù cũng thấy ngợp giai đoạn đầu. LeoX cũng phải thừa nhận là e có sự cải thiện đáng kể về khả năng tư duy mạch lạc khi phân tích vấn đề cũng như cách chọn lọc thông tin. Và đó hoàn toàn là do em chứ chả có tí công nào của LeoX cả.
Quay lại câu chuyện với cổ phiếu, dưới đây là những gì LeoX đã chia sẻ với em ý. Viết lại vì chắc hẳn có người đang hoặc sẽ ở giai đoạn này cũng cần tới. Và cũng vì bỗng nhận ra là những đoạn hội thoại thế này cũng là mạch nguồn để mình viết, viết để trả lời 1 vấn đề thực, viết để tháo gỡ 1 khó khăn hiện hữu.
- Chị cho rằng lý do em cảm thấy nản ở đây là vì em đang đặt chú tâm của mình vào kết quả thay vì vào quá trình. Kết quả ở đây ý là nôn nóng hiểu được thấu, tóm được gọn trong một thời gian ngắn. Bóc tách cảm xúc ra em sẽ thấy chính cái mong muốn đó làm em thấy đuối, chứ không phải vì bản thân hoạt động research.
- Nếu chị nói là đây chị có cái shortcut - là công thức chị gói vào rồi đưa cho em, nó khiến em rút ngắn lại được thời gian chị đi qua chặng đó từ 5 năm xuống 2-3 tháng là chị lừa em đấy. Nếu chị từng mất 5 năm, thì có người đi trước guide, em cũng phải cần khoảng 2 năm để cảm thấy đã nắm được nó. Nếu có ai đó mở khóa học và dạy em 2-3 tháng sẽ master thì cần thận trọng, có thể họ ko lừa, nhưng họ cũng chưa nhìn ra được hết vấn đề đó thôi. Nếu có 1 cái shortcut 2-3 tháng như vậy thì nó sẽ dễ bắt chước theo, dễ bắt chước thì nhiều ng làm đc, nhiều ng làm đc thì thành công hết, giàu hết. Điều đó có thực tế không?
- Sự nôn nóng đến được kết quả là nguyên nhân chính khiến phần lớn bỏ cuộc, vì nó đốt cháy ta bằng các cảm xúc tiêu cực. Tại sao nó khó vậy? Tại sao tôi đã chăm chỉ mà vẫn không hiểu gì? Tôi không đủ thông tin. Tôi không có lợi thế để làm. Có lẽ việc này không phải dành cho tôi. Tôi nên chọn đường khác dễ dàng hơn. Tất cả những tiếng nói kiểu như vậy trong đầu là nguyên nhân chính khiến ta nao núng và bỏ cuộc. Không ai đi được trên đường dài với một đống gánh nặng như vậy trên vai mỗi ngày.
- Vậy phải làm sao đây? Câu trả lời là phải chú trọng đến quá trình chứ đừng chăm chăm đo kết quả. Việc em cần làm là chọn 1 case em thấy hứng thú tiềm năng nhất và bắt đầu nghiên cứu nó, đặt ra câu hỏi bằng sự tò mò và thử đi trả lời các câu hỏi. Nếu thấy có thể quyết định mua thì ghi lại các lý do, nhớ viết ra chứ đừng chỉ nghĩ trong đầu vì rất dễ bị lẫn lộn giữa suy nghĩ với cảm xúc. Viết ra sẽ thấy tư duy mạch lạc và logic hơn. Đôi khi viết ra tự mình đã thấy lỗ hổng trong lập luận rồi. Chị ở đây để vạch ra cho em thêm vài lỗ hổng, phản biện giúp em, nhưng không làm hộ em được. Giữa knowing và being là 1 khoảng cách xa chỉ có thể lấp đầy bằng việc doing chứ ko phải listening.
- Mỗi ngày em làm 1 ít, đắp 1 miếng vào thân, nhưng đừng đếm xem còn bao nhiêu miếng thì mới phủ được kín vì nó sẽ khiến em kiệt sức trước khi đến đích. Cái đó theo khái niệm thì gọi là vô vi, nó cũng liên thông với cái câu “Happiness is the journey not destination” - Ok lại 1 câu sến, nhưng honestly, giữa nghe thấy nó rồi và thấm nó là cả 1 quá trình đấy.
- Tin tích cực là những gì em learning by doing thì những gì em biết cũng compounding như lãi suất kép vậy. Vì cái biết ở ngành này có thể giúp em hiểu cái chưa biết ở ngành khác. Ngay như việc biên tập bản tin e cũng đã thấy thời gian sẽ rút ngắn dần. Lúc đầu là 3 tiếng, sau có thể rút lại còn 1 tiếng thậm chí nửa tiếng. Case đầu tiên em phân tích có thể mất cả tháng, nhưng sau đó sẽ rút xuống 2 tuần, rồi 1 tuần rồi 1 ngày. Tất nhiên nó sẽ khó hơn việc đọc báo, nhưng quá trình nó cũng tương tự như vậy. “Everything is difficult before it becomes easy”.
- Last words, hiểu bản thân và cái tiến trình cảm xúc cũng là 1 kĩ năng quan trọng và khó trong đầu tư chứ không phải chỉ kiến thức đâu. Nhưng nó cũng mang lại lợi ích cho em trong các lĩnh vực khác như công việc, các mối quan hệ, dìu dắt con, tôi luyện bản lĩnh khi gặp hoàn cảnh khó ….
Hi vọng những dòng này sẽ giúp ai đó vượt lên cái tiếng nói tiêu cực trong đầu mình, ở cả các lĩnh vực khác ko chỉ đầu tư.
Một số lưu ý khi bạn đọc bài này
- Mục đích của bài viết không nhằm thúc giục hay inspire bạn nên đi theo con đường số 2 đầu tư cổ phiếu mà nhằm chỉ ra cho các bạn thấy 1 kiểu trở ngại trên mọi con đường bạn đi, kiểu trở ngại do đặt sai kỳ vọng, do quá nôn nóng vào kết quả.
- LeoX viết riêng cho em ý vì cảm nhận được sự yêu thích với việc tìm hiểu doanh nghiệp, sự chịu khó tư duy cũng như tính kiên trì. Cảm thấy em có thể đi được con đường số 2 đó và tin là em có mệt thì cũng chỉ tạm dừng, cái thôi thúc và tò mò bên trong vẫn sẽ khiến e quay lại. Giống như LeoX, có bận việc hay chán bỏ viết rồi lại quay lại, vì nó ở trong máu rồi. :D
- Đừng ai nghĩ rằng bạn ý kiên trì và yêu thích thế còn nản nữa là mình. Đó vẫn là cái tiếng nói cản trở bạn đến với mọi thứ ko riêng đầu tư.
- Không phải bạn cứ học xong bạn mới kiếm được tiền khi học kiểu “learning by doing” như vậy. Bản thân LeoX cũng vẫn đang là người đang học và dù cũng đã có cả mớ sai lầm trong quá khứ thì cái gặt được vẫn là thành quả, để giờ được tự do ngồi viết tào lao thế này. Có điều chúng ta cần thành thật với bản thân mình là sẽ có lúc cần tính bao nhiêu % cái kết quả đó là may mắn, chứ nhận vào hết do mình giỏi thì như cái cốc nước, tự thấy đầy rồi đổ thêm được gì nữa?
P/S : Bạn nào inbox mà LeoX đã ko trả lời , khi đọc bài này đừng giận nhé. Có một số inbox ko muốn trả lời vì xác định không tư vấn mua bán cho từng cá nhân được. Cũng có thể rơi vào đúng hôm bận rồi bị lạc trôi trong khá nhiều inbox khác mà quên mất. Xin được cảm thông. N3
