
Lần thứ 4 vàng đang tìm cách vượt đỉnh lịch sử khi giá vàng thế giới đang tiến vào vùng 2000-2100 USD/lượng một cách hùng dũng. Thị trường vàng đang trở nên nóng bỏng trong những phiên gần đây. Vàng trong nước cũng đã tiến sát về mốc đỉnh lịch sử khoảng 73,5 triệu VND/lượng thiết lập vào tháng 03/2022.
Liệu lần này vàng có thành công ?
Vùng 2000-2100 USD là vùng kháng cự mạnh. Ba lần trước sau khi vượt ngưỡng 2000 USD vào tháng 08/2020, tháng 03/2022 và tháng 05/2023, vàng đã không thể trụ ở vùng giá này lâu. Liệu lần này có gì khác không ?
Đó hẳn là câu hỏi triệu USD. Không ai có thể trả lời chắc chắn cho câu hỏi này. Điều chúng ta có thể làm là phân tích các yếu tố vĩ mô và dữ liệu lịch sử để đưa ra xác suất, từ đó chúng ta có thể đưa ra chiến lược ứng biến một cách hợp lý.
Vậy điều gì thúc đẩy giá vàng tăng ?
Đây sẽ là câu hỏi cần trả lời đầu tiên để có thể dự báo giá vàng. Nếu các yếu tố cơ bản ủng hộ cho việc giá vàng tăng thì sớm hay muộn vàng cũng sẽ tăng.
Khác với các loại hàng hóa khác như dầu, quặng sắt, than, đồng … (nguyên liệu sản xuất) hay đường, lúa mỳ, ngô, khô đậu tương …(lương thực thực phẩm) thì vàng không có một công năng sử dụng cụ thể.
Vàng có yếu tố lịch sử được gắn với tiền. J.P Morgan từng có một câu nói nổi tiếng : “ Vàng là tiền. Còn tất cả những thứ khác đều là tín dụng.” Điều này ám chỉ đến tiền tệ mà chúng ta đang tiêu hàng ngày chỉ là một công cụ trung gian để trao đổi hàng hóa.
Chúng ta cầm tiền tệ với niềm tin ngày mai chúng ta vẫn có thể sử dụng cùng số tiền đó để đổi lấy một lượng hàng hóa như cũ. Nhưng trên thực tế, các chính phủ luôn in thêm tiền để tài trợ cho các hoạt động của mình và ở hầu hết các quốc gia thì tiền tệ sẽ mất dần giá trị. Chúng ta sẽ cần nhiều tiền hơn để mua một ngôi nhà, một bát phở trong 5-10 năm tới. Điều này dẫn tới nhu cầu sở hữu một loại tiền tệ không dễ dàng có thể in thêm ra và qua đó có thể bảo vệ sức mua qua thời gian.
Vàng được xem là loại tiền tệ đầu tiên có thể đáp ứng nhu cầu này. Trên thực tế, vàng đã có một lịch sử dài hàng ngàn năm được sử dụng như một loại tiền tệ song hành với việc bảo vệ sức mua qua thời gian. Các bạn có thể đọc thêm các bài viết về vàng của X-team tại đây để hiểu bản chất và giá trị lịch sử của vàng.
Trong khoảng 10 năm trở lại đây, một loại tài sản khác cũng đang nổi lên như một ứng cử viên khác đáp ứng được nhu cầu lưu trữ giá trị là Bitcoin. Vàng và Bitcoin được xem là 2 loại tài sản gần nhất với tiền tệ bởi có thể dễ dàng quy đổi ra tiền để sử dụng là phương tiện thanh toán nhưng lại ưu việt hơn vì tính chất hiếm nên lưu trữ được giá trị.
Như vậy, về mặt lý thuyết, nhu cầu vàng (và cả Bitcoin) sẽ tốt hơn khi:
1.Niềm tin vào đồng USD bị giảm sút
Đồng tiền pháp định được dùng chủ yếu trong thương mại toàn cầu trong ga là đồng đô la Mỹ. Rất ít loại tiền tệ được chấp nhận ở quy mô toàn cầu, dễ dàng quy đổi sang tài sản ở bất cứ nơi nào trên thế giới. Khi niềm tin vào một loại tiền tệ pháp định ở một quốc gia giảm sút, người dân nước đó có thể tích trữ USD như một giải pháp an toàn để thay thế.
Tuy nhiên, nếu niềm tin vào USD giảm sút, hiện nay không có một loại tiền tệ nào khác đủ phạm vi ảnh hưởng toàn cầu tương tự như USD để tích trữ. Lúc này, nhu cầu cho những loại tài sản gần với tiền tệ để tích trữ bảo vệ sức mua như vàng hay Bitcoin sẽ gia tăng.

Đồ thị hình 1 cho chúng ta thấy mối tương quan giữa giá vàng và DXY. Cụ thể:
- Chỉ số DXY hay còn gọi là USD Index , là chỉ số đo lường sức mạnh của đồng đô la Mỹ so với 6 loại tiền tệ mạnh khác gồm EUR– Euro (57.6%), JPY- Yên Nhật (13.6%), GBP - Bảng Anh (11.9%), CAD - Đô la, Canada (9.1%), SEK - Krona Thuỵ Điển (4.2%), CHF - Franc Thuỵ Sĩ (3.6%). Chỉ số DXY thường được dùng để đo lường sức mạnh của đồng USD. Khi DXY tăng đồng nghĩa với niềm tin của thị trường vào USD đang tăng lên và ngược lại khi DXY giảm niềm tin của thị trường vào USD đang giảm sút.
- Đồ thị hình 1 cho thấy hệ số tương quan giữa DXY và giá vàng thường xuyên < 0 trong phần lớn thời gian, cho thấy mối quan hệ giữa DXY và giá vàng là ngược chiều. Khi DXY giảm thường có tác động tích cực lên giá vàng. Bản chất đằng sau biến động này là do vàng được xem như một loại tiền tệ lưu trữ giá trị thay cho tiền pháp định khi chúng bị mất giá.
2. Triển vọng tăng trưởng kinh tế mờ mịt + môi trường lạm phát
Về logic, những tài sản không sinh ra dòng tiền như vàng và bitcoin không nên là lựa chọn đầu tiên. Nếu nắm giữ một bất động sản cho dòng tiền tốt hay một cổ phiếu của một doanh nghiệp có cổ tức/ tăng trưởng tốt sẽ tốt hơn nắm giữ một tài sản không sinh ra dòng tiền.
Tuy nhiên, nếu triển vọng kinh tế mờ mịt, việc cho thuê bất động sản hay nhận cổ tức kém chắc chắn. Tệ hơn nữa giá bất động sản hay cổ phiếu bị định giá cao có nguy cơ sụt giảm thì lúc này các tài sản này không còn hấp dẫn nữa. Các tài sản lưu trữ giá trị như vàng hay bitcoin lúc này trở nên hấp dẫn hơn.

Đồ thị hình 2 cho chúng ta thấy giá vàng đặc biệt vượt trội chỉ số S&P 500 trong hai giai đoạn mà triển vọng của nền kinh tế không rõ ràng:
- Giai đoạn những năm 70: Đây là giai đoạn nền kinh tế toàn cầu rơi vào trạng thái stagflation (lạm phát cao – tăng trưởng thấp). Căng thẳng địa chính trị khiến giá dầu biến động rất mạnh. Khi mà cổ phiếu gần như tắc nghẽn cả thập niên 70, vàng ngược lại đã cho hiệu suất vượt trội.
- Giai đoạn những năm 2000: Xen kẽ giữa 2 cuộc khủng hoảng lớn là sự đổ vỡ của bong bóng công nghệ Dotcom năm 2000 và cuộc khủng hoảng nợ dưới chuẩn năm 2007-2010. Chỉ số S&P 500 đã không thể vượt đỉnh Dotcom năm 2000 trong suốt thập niên này. Triển vọng kinh tế kém chắc chắn cùng với sự bùng nổ của giá dầu khi mà nhu cầu của Trung Quốc tăng mạnh khiến cho vàng là tài sản chiến thắng trong giai đoạn này.
Ngược lại, ở những năm mà triển vọng kinh tế sáng sủa thì nắm giữ vàng sẽ không hiệu quả so với cổ phiếu. Ví dụ như giai đoạn 2013-2017 thì là giai đoạn nắm giữ vàng rất kém về hiệu quả.
Do đó việc nắm bắt chu kỳ tăng giá của vàng là quan trọng vì vốn đầu tư là nguồn lực hữu hạn, không thể cứ mua vứt đó nhiều năm liền rồi chờ mãi không tăng giá.
Liệu lần này vàng có vượt thành công đỉnh không hay vẫn sẽ như 3 lần trước là câu hỏi quan trọng mà chúng ta cần trả lời. Nếu câu trả lời là có thì việc vàng đã tăng vài % không phải là điều quan trọng. Ngược lại, việc vàng test đỉnh lần thứ 4 không thành công khiến chúng ta có thể phải mua ở giá cao và lại phải chờ 1 thời gian lâu nữa. Chiến lược như thế nào sẽ là phù hợp giai đoạn này ?
Đây là câu hỏi khó, tuy nhiên X-team sẽ đánh giá dựa trên các phân tích về mối quan hệ kinh tế của giá vàng với các loại tài sản khác hiện nay, cũng như các dữ liệu và patten trong lịch sử để đưa ra chiến lược phù hợp với diễn biến giá vàng hiện nay, dự kiến sẽ có trong bản tin X-team’s view mở rộng chuyên đề về vàng của tháng 11.