Trong bài viết trước, mình có đề cập đến việc quan trọng nhất khi bắt tay vào đầu tư là xác định mình muốn trở thành nhà đầu tư như thế nào. Việc này tưởng hiển nhiên nhưng không thực sự rõ ràng như vậy.
Mình vẫn nhớ cảm giác ngày đầu tiên tập đầu tư, nó giống cảm giác lúc sắp phải thi đại học cũng chả biết phải chọn ngành gì. Ngành giáo dục của nước ta mạnh về đào tạo gà nòi hơn là giúp người trẻ tuổi tự định hướng, chúng ta có thể hoàn thành xuất sắc các bài kiểm tra nhưng đôi khi lại cảm thấy mông lung với chính câu chuyện mình nên lựa chọn con đường nào.
Mình phải trả khá nhiều học phí cho sự mông lung trước khi định hình được identity của nhà đầu tư mà mình muốn trở thành. Nguyên nhân là kết thúc đời sinh viên quay về VN, mình mang theo một bầu trời kiến thức cũng như đầy sự tự tin về các mối quan hệ. Sự tự tin đó giúp mình quyết định sớm xanh chín và kết quả là…sớm ăn đòn. Mình không muốn tường thuật lại sự việc theo kiểu anh hùng ca tôi đã vấp ngã sấp mặt và đứng dậy oai phong như thế nào nên mình sẽ bỏ qua chi tiết các thất bại đáng xấu hổ. Mình chỉ muốn nói ở đây là với những ai chưa định hình rõ phong cách đầu tư, hãy dành thời gian tìm hiểu và trial and errrors với số tiền nhỏ thay vì xanh chín nhảy thẳng vào outcome là cơ hội kiếm tiền (như mình đã từng ngu ☹️ ).
Để xác định identity, cách tốt nhất mình thấy là nên đọc về những nhà đầu tư thành công. Có rất nhiều biến thể của các phong cách đầu tư nhưng áp dụng được ở Việt Nam phù hợp với nhà đầu tư cá nhân thì có một vài phong cách thôi.
Đầu tiên là đầu tư giá trị (đầu tư dài hạn), cái này rất nhiều bạn ở group mình đã đề cập. Nhà đầu tư huyền thoại trong trường phái này là Warren Buffet và những người có liên quan đến ông như Charlie Munger, Phillip Fisher, Benjamin Graham. Các bạn có thể đọc cuốn Warren Buffet – Quá trình hình thành một nhà tư bản Mỹ của Roger Lowenstein (các bạn mới tìm hiểu đầu tư nên đọc cuốn này trước vì nó dễ đọc), cổ phiếu thường lợi nhuận phi thường của Phillip Fisher, nhà đầu tư thông minh của Benjamin Graham… Nói chung đây đều là các nhà đầu tư kinh điển nên khi các bạn google sẽ ra rất nhiều nghiên cứu, tài liệu về những người này để tham khảo. Peter Lynch cũng là một nhà đầu tư thuộc trường phái này có lịch sử thành công trong một thời gian dài, bạn có thể tìm đọc cuốn Trên đỉnh phố Wall để tìm hiểu về cách đầu tư của Peter Lynch. Ngoài ra, các sách của Donald Trump và Rober Kiyosaki cũng rất hữu ích cho nhà đầu tư giá trị. Giữa các nhà đầu tư này có nhiều điểm khác biệt về cách làm nhưng tựu chung họ đều tập trung vào việc phân tích giá trị thực của tài sản mà họ đầu tư.
Một phong cách khác cũng rất thú vị là đầu tư theo vĩ mô. Đây là các nhà đầu tư có thể linh hoạt chuyển dịch giữa các tài sản theo chu kỳ kinh tế. Tất nhiên các nhà đầu tư này vẫn phân tích tài sản nhưng cách đánh giá của họ thường đi từ top-down (đi từ kinh tế tổng thể xuống tài sản) hơn là cách đi bottom up của nhóm trên (đi từ định giá tài sản). Những nhà đầu tư huyền thoại không thể không nhắc đến Soros và Ray Dalio (bạn LeoX có nhắc đến Dalio nhiều lần, mình cũng rất yêu thích Dalio vì bác này rất chịu khó chia sẻ, bác có rất nhiều sách mà lại còn free 🥰 ). Còn rất nhiều nhà đầu tư giỏi khác trong nhóm này, mà các bạn có thể tìm hiểu như Druckenmiller, John Paulson, Paul Tudor Jones... nhưng mình recommend nên bắt đầu với Dalio (thực sự là mình học được rất nhiều từ Dalio).
Với xu thế công nghệ 4.0, máy móc ngày càng thay thế con người. Với những bạn có background tự nhiên, giỏi toán thì cách tiếp cận quantitative sẽ rất thú vị. Nếu bạn yêu thích toán, chắc chắn bạn không thể bỏ qua nhà đầu tư huyền thoại James Simons. Mình dốt toán nên xem mấy bài phỏng vấn của bác này trên youtube như vịt nghe sấm. Tuy nhiên, performance của bác thì có thể coi là incredible.
Nhóm cuối cùng là nhóm mọi người hay dị ứng khi nghe nhưng lại rất rất nhiều người tham gia, đó là trader – những chuyên gia cưỡi sóng ngắn hạn. Case study tiêu biểu trong lịch sử là Jess Livermore, người đã có tất cả rồi cuối cùng nhận được 1 kết cục buồn. Tuy nhiên, cũng có những hedge fund manager thành công trong việc đánh bại thị trường và làm nên tên tuổi như Steve Cohen. Các bạn có thể giải trí bằng cách google best investors/traders of all time. Các nhà đầu tư đã có kinh nghiệm ở Việt Nam có thể chia sẻ các bạn theo phong cách nào được không ?
