" Nếu thất bại, hãy thất bại trên chính triết lý của bản thân, chứ không phải của người khác" – HLV bóng đá Carlo Ancelotti
-----------------------------------
Nếu bạn ra công viên tập thể dục buổi sáng, bạn sẽ thấy có rất nhiều môn phái từ chạy, chống đẩy, khí công, bật nhạc sàn lắc hông đến những môn phái khá bí hiểm có lẽ theo trường phái mật tông nào đó. Vậy tại sao đều để khỏe mà mỗi người là theo một trường phái khác nhau ? Đó là vì thể trạng, tâm lý, nhu cầu và khả năng tiếp cận thông tin của mỗi người khác nhau dẫn đến hình thành các hệ phái khác nhau. Trong đầu tư cũng vậy, có rất nhiều hệ phái từ những môn phái lớn kiểu Thiếu Lâm, Võ Đang cho đến các môn phái bí hiểm kiểu cao thủ đến từ Tây Tạng. Do vậy, với kiến thức hạn hẹp của người viết, bài viết này chỉ nhằm mục đích đưa ra cho các bạn đang tìm hiểu về đầu tư một cái nhìn khách quan và tổng quát chứ không nhằm đưa ra cho các bạn một chương trình giáo dục kiểu MBA hay Master.
HLV bóng đá nổi tiếng Ancelotti khi chia sẻ kinh nghiệm với học trò Pirlo trong việc quản lý một đội bóng có nói "Nếu thất bại, hãy thất bại trên chính triết lý của bản thân, chứ không phải của người khác". Giống như đi học võ, việc đầu tiên cần làm khi tìm hiểu đầu tư là tìm hiểu kĩ để chọn cho mình một môn phái phù hợp với thế mạnh của mình. Môn phái đó sẽ cung cấp cho bạn triết lý để tiếp tục phát triển. Một sai lầm phổ biến là không theo đuổi một triết lý rõ ràng dẫn đến cái gì cũng biết nhưng không có cái gì biết sâu.
Hãy chọn một triết lý, hiểu sâu sắc rồi sau đó bạn muốn tùy chỉnh gì hãy tùy chỉnh trên đó.
Những người tập võ hay khí công không đạt thành tựu vì theo học quá nhiều môn phái, biết mỗi thứ một tí. Lý Tiểu Long có nói “Tôi không sợ những kẻ tập một lần 10.000 kiểu đá, tôi chỉ sợ những kẻ tập 10.000 lần một cú đá!”. Điểm khác biệt của việc làm đi làm lại một thứ so với làm nhiều thứ là nó rất chán, đôi khi mãi mà không thấy thành quả trong khi anh chàng hàng xóm đã làm được cái lọ cái chai. Nếu bạn chạy theo lọ chai, cơ bản là bạn không có tố chất của một NĐT, rất khó để thành công !
Một NĐT cần có một triết lý rõ ràng, dũng cảm đi theo triết lý của mình và sẵn sàng chịu trách nhiệm.
Nhiều bạn đặt câu hỏi “Học đầu tư như thế nào ?”, mình trả lời câu hỏi này dưới góc nhìn thực hành chứ không phải lý thuyết. Theo kinh nghiệm của mình, các bạn cần học để thành thạo 3 thứ:
1. Xây dựng triết lý đầu tư
2. Luyện tập để thành thạo cách triển khai triết lý đầu tư của mình
3. Xây dựng hệ nguyên tắc để quản lý cảm xúc
1. Xây dựng triết lý đầu tư
Để xây dựng triết lý đầu tư, bạn cần hiểu rõ bản thân mình đầu tiên. Về vấn đề này, các bạn có thể tham khảo các bài viết cũ của mình “Đầu tư bắt đầu tư đâu ?” và “Lựa chọn khoản đầu tư phù hợp với Identity”. Có rất nhiều môn phái, hãy lựa chọn một môn phái phù hợp với mình.
- Có nên đăng ký theo một khóa học ABC không ? Cần phân biệt rõ việc học tư duy hay học kĩ năng. Vấn đề đầu tiên là thầy là ai. Cách đây lâu lâu có một thảo luận mình nhớ liên quan đến việc yêu cấu người dạy show tài khoản chứng mình làm được tôi mới theo học. Việc này với mình khá là hài hước vì nếu người làm được thật thì bạn có đi bái sư họ cũng chưa chắc chịu nhận dạy nữa là đòi người ta show TK ra. Giờ tìm kiếm sách vở thông tin quá là dễ dàng, nếu muốn tìm một thầy hãy tìm người giỏi nhất trong lĩnh vực đó mà học. Tốt nhất nếu muốn học cách tư duy thì cứ sách tỷ phú mà đọc vì đấy là người đã làm được rồi.
- Đầu tư vs kiếm tiền ? Tuy giống mà khác. Kiếm tiền thì đâu phải mỗi đầu tư mới kiếm được đâu, đầy nghề kiếm tiền ngon hơn đầu tư nhiều. Đầu tư cũng là một nghề, muốn kiếm được tiền phải bỏ nhiều công sức và có lợi thế cạnh tranh. Do vậy, hãy học đầu tư chứ đừng học kiếm tiền. Tránh xa các khóa dạy kiếm tiền, không ai dạy người khác kiếm tiền được đâu. Những thứ nhanh, dễ hiểu, ai cũng thao tác được, nhìn ra tiền ngay là những thứ không có lợi thế cạnh tranh bền vững để kiếm tiền.
2. Luyện tập để thành thạo cách triển khai triết lý đầu tư của mình
Khi theo học một môn phái, sẽ có giáo án để bạn thực hành từ dễ đến khó. Learning by doing là cách học hay nhất.
Với Group đầu tư này, nếu các bạn theo dõi từ đầu thì thấy một tư tưởng khá nhất quán mà bạn LeoX là người khởi xướng, đó là đầu tư dài hạn bền vững dựa trên việc hiểu rõ bản chất của khoản đầu tư. Triết lý đầu tư giá trị đã có rất nhiều NĐT nổi tiếng theo đuổi và là một triết lý phổ biến, chúng ta cũng nhắc đến nhiều NĐT như Warren Buffett, Charlie Munger, Ben Graham, P. Fisher, Pter Lynch Ray Dalio, Howard Marks… Tất nhiên những NĐT này chỉ cho chúng ta những gợi ý kim chỉ nam để xây dựng triết lý đầu tư chứ không thể chỉ cho chúng ta mua con gì bán con gì. Việc đầu tư như thế nào đòi hỏi NĐT cần tự tìm tòi nghiên cứu.
Vì vậy, Cộng đồng này sẽ phù hợp với các bạn có cùng niềm tin vào giá trị đầu tư dài hạn bền vững và có sở thích làm giàu lâu. Đây không phải là phương pháp đầu tư duy nhất nhưng là giá trị mà Cộng đồng LeoX muốn xây dựng để giúp các thành viên phát triển phương pháp rõ ràng thay vì luyện mỗi môn phái một vài chiêu thức không đi đến đâu. Nếu bạn muốn giàu nhanh, thích cảm giác sôi động mua bán thì cách tiếp cận này có thể sẽ không phù hợp với bạn.
Với cách tiếp cận này, bạn cần học những điểm sau để triển khai được triết lý đầu tư:
- Hiểu về business : Bạn đầu tư vào tài sản nào, bạn cần hiểu bản chất của tổng thể ngành đó vận hành như thế nào ? Ví dụ đầu tư vào vàng cần hiểu ngành vàng hoạt động như thế nào, đầu tư vào bất động sản cần hiểu bất động sản hoạt động như thế nào, đầu tư vào ngành hàng không/ ngân hàng/ bán lẻ thì cần có hiểu biết về ngành nghề này. Tất cả những hiểu biết này sẽ xây dựng cho bạn một cái gọi là “Vòng tròn hiểu biết”. Vòng tròn hiểu biết của bạn càng rộng thì bạn càng có nhiều cơ hội đầu tư, vòng tròn hiểu biết của bạn càng sâu thì bạn đầu tư càng ít rủi ro. Để tìm hiểu có rất nhiều cách từ học hỏi những người giỏi trong ngành đến đọc sách báo tài liệu…
- Hiểu về tài chính: Bạn cần thành thạo các kiến thức cơ bản về báo cáo tài chính, các chỉ số vĩ mô quan trọng … Cái này nếu bạn chưa biết thì nên đăng kí đi học thầy (chứ không nên học làm giàu hay tư duy).
- Hiểu về quản lý con người: Các chương trình MBA thường cung cấp kiến thức về mảng này. Tuy nhiên, bạn không cần học MBA mà hãy tìm hiểu nhiều về cách thức quản trị doanh nghiệp. Càng làm đầu tư mình càng thấy sự khác biệt để nhận định một khoản đầu tư nó nằm ở con người và hệ thống quản lý nhiều hơn là ở business hay các con số tài chính. Hiểu về văn hóa doanh nghiệp rất quan trọng. Cũng đã có rất nhiều nghiên cứu hay về chủ đề này.
- Hiểu về định giá: Một tài sản dù tốt đến đâu cũng không phải là khoản đầu tư tốt nếu mua ở giá quá cao. Bạn sẽ cần hiểu rõ về cách định giá một khoản đầu tư.
Thường một quyển sách hay một khóa học chỉ đề cập một vấn đề nhỏ trong tổng thể các hệ thống kiến thức cần có nhưng bạn không cần biết tất cả một lúc. Vừa làm vừa học, học những thứ mà mình không biết để có thể tiến lên là điều quan trọng,
3. Xây dựng hệ nguyên tắc để quản lý cảm xúc
Đây là điểm rất khó và phân biệt giữa NĐT trung bình và giỏi. Cái này bản thân mình đang phải học hỏi rất nhiều. Trong các bài viết của mình nhớ bạn LeoX cũng nhiều lần đề cập đến vấn đề này. Vấn đề này vừa là kiến thức vừa là kinh nghiệm, sẽ được trau dồi qua thời gian. Phần này chúng ta cũng đã có nhiều nghiên cứu và cũng sẽ là chủ đề rất hay để chia sẻ giữa các thành viên khi chúng ta thực hành.
Đây là các vấn đề theo mình là quan trọng để học đầu tư. Ba người thầy vĩ đại nhất là sách, người đã làm thành công và kinh nghiệm thực tế.
Do tình trạng và xuất phát điểm mỗi người khác nhau nên mối quan tâm sẽ không giống nhau. Nếu các bạn cảm thấy triết lý đầu tư của Cộng đồng này là phù hợp và cảm thấy những điều mình viết trên đây còn chưa rõ ràng, hãy đặt câu hỏi ở dưới. Trong tầm hiểu biết của mình, mình sẽ trả lời các bạn, nếu không còn rất nhiều người giỏi trong Group có thể chia sẻ với các bạn.
