HIỂU VỀ BƠM TIỀN (PHẦN 2)

 

Trước hết, xin được LƯU Ý rõ đây là bài viết mang quan điểm cá nhân, không phải là lý thuyết tài chính trong sách dạy hay tư vấn đầu tư. Mình không phải GS TS tài chính, các bạn cũng không biết mình có bao nhiêu tiền và kiếm tiền ntn. Ảnh avatar mình lấy từ phim “The man from nowhere”. Do vậy, mặc dù các bài viết của mình được viết với mong muốn thiện chí với cộng đồng, hãy sử dụng nó thận trọng ! Mình welcome tất cả các phản biện hay câu hỏi từ góc nhìn học thuật hay kinh doanh.

---------------------------------------

 

Như trong phần 1 có đặt vấn đề, bài viết này nhằm mục đích cố gắng đưa ra một bức tranh tổng quát để gắn kết các biến số đang chạy điên đảo trên thị trường vào một mối quan hệ nhân quả có thể hiểu được, qua đó cho phép chúng ta đánh giá về việc nếu nguyên nhân A xảy ra thì sẽ tạo ra kết quả B. Từ đó chúng ta hiểu được việc mình đang betting vào điều gì. Đây không phải bài viết về một phân lớp tài sản nào như vàng hay cổ phiếu. Nếu các bạn muốn tìm hiểu về phân tích của từng loại tài sản, các bạn hãy đọc các bài viết của bạn LeoX, trong đó đã đưa ra rất nhiều phân tích về bản chất của từng loại tài sản. 

 

Thú thực áp dụng lý thuyết tài chính tiền tệ vào thực tế không đơn giản. Lý thuyết là một mớ hỗn độn khổng lồ mà thời đến trường mình cũng chỉ học cho nó qua thôi. Sau này, khi nhìn nhận thực tế và lý thuyết, điều khó nhât là tìm và đặt được bối cảnh thực tế vào những mô hình lý thuyết phù hợp có thể hiểu được, phần nào đó theo dõi được là việc rất quan trọng. 

 

Hiện tại, vấn đề cốt lõi trong giai đoạn kinh tế hiện nay là tác động của việc bơm tiền. Covid là sự kiện bất khả kháng, cũng rất khó để đánh giá bao giờ dịch kết thúc. Nhưng bơm tiền là việc con người tạo ra và có thể chủ động trong việc quyết định có bơm hay không. Để cố gắng giải thích cho tác động của việc bơm tiền, mình sử dụng một model truyền thống trong lý thuyết về số lượng tiền, lạm phát và cầu tiền theo Irving Fisher đã chỉ ra năm 1911 trong cuốn “Sức mua của tiền tệ” (các bạn tò mò có thể google công thức này). Nó cũng đơn giản thôi : 

 

M x V = P x Y, trong đó: 

  • M là lượng tiền cung ra nền kinh tế (mình không đi sâu vào các khái niệm phức tạp vì hiểu như vậy cũng là tạm đủ để tư duy rồi)
  • V là tốc độ vòng quay tiền : Hiểu đơn giản là nếu ai cho bạn 1 đồng bạn bỏ vào bank quên luôn thì tốc độ vòng quay tiền rất thấp. Nếu bạn đem đi tiêu như câu chuyện vui bạn LeoX có kể về chuyển ông khách đến đặt phòng khách sạn thì tốc độ vòng quay tiền sẽ cao.
  • P là mức giá cả :Tạm hiểu đơn giản là lạm phát
  • Y là tổng lượng sản xuất của nền kinh tế: Tạm hiểu là nếu Y tăng có nghĩa là kinh tế tăng trưởng và ngược lại.

 

OK bối cảnh kinh tế hiện tại có thể diễn giải thế nào trong mô hình lý thuyết này ? 

 

1. Covid xuất hiện tác động đột ngột đến cả cung nền kinh tế làm Y sụt giảm và cầu của nền kinh tế làm V sụt giảm. Cách thức tạo ra suy thoải lần này RẤT KHÁC so với các cuộc suy thoái hay khủng hoảng đã từng có trong lịch sử. Do vậy, cách thức đối phó với suy thoái lần này rất không chắc chắn, không ai biết nó đi về đâu. 

 

2. Y sụt giảm kéo dài sẽ tạo ra thất nghiệp, thu nhập người dân giảm dẫn đến tiêu dùng giảm và nếu không can thiệp có thể làm P giảm và V giảm hơn. Điều đó tạo ra giảm phát, thứ mà không một ngân hàng TW nào trên thế giới muốn vì cứu giảm phát khó hơn cứu lạm phát nhiều, thà lạm phát còn hơn. Đấy là bài học rút ra từ cuộc Đại khủng hoảng những năm 1929-1937. Để hi vọng kéo Y tăng, FED tăng M và chính phủ Mỹ thì cho tiền người dân đi tiêu để tăng V.

 

3. Thế nhưng Covid vẫn chưa được khống chế khiến V không tăng được (bạn thấy đó, đi du lịch tí đã bùng dịch loạn lên). Các doanh nghiệp buộc phải thu hẹp quy mô khiến Y vẫn giảm. M tăng chưa làm P tăng theo nghĩa lạm phát tăng trong khi V cũng chưa tăng nhưng đã đẩy giá các loại tài sản tăng.Do đó, có hiện tượng giá cổ phiếu tăng không phải vì doanh nghiệp tăng lợi nhuận mà là vì giá cổ phiếu lạm phát so với tiền. Mà để cho P và Y không sập trong khi chưa tăng được V thì chỉ có cách tăng M. 

 

Tạm thời hiện trạng nó đang dừng lại ở bối cảnh như vậy. Giờ là lúc bạn cần review lại khoản đặt cược của mình. Có rất nhiều trường hợp có thể xảy ra khi dự báo ĐIỀU GÌ SẼ XẢY RA TIẾP THEO. Bảng dưới đây nêu ra các trường hợp có thể xảy ra với giả định từ điểm này có thể FED vẫn bơm tiền tiếp hoặc dừng lại nhưng chưa thu tiền về khi kinh tế chưa hồi phục. 

 

Hơi đau đầu chút đúng không các bạn, nhưng vẫn còn dễ chán so với làm toán thời đi học. Mà làm toán nó không biết có ra tiền ntn chứ cái này bốc đúng nó có thể ra tiền. Việc nhận định trường hợp nào sẽ xảy ra tiếp theo sẽ RẤT QUAN TRỌNG dẫn đến quyết định betting như thế nào.