Nếu như nửa năm trước đây lạm phát có đáng ngại không vẫn là chủ đề tranh cãi của giới đầu tư thì vào thời điểm này nhiều người đã cảm nhận khá rõ lạm phát khi đi chợ.

Rất nhiều nguyên nhân được cho là dẫn tới tình trạng lạm phát từ những nguyên nhân thiên nga đen như việc giá dầu tăng vọt do khủng hoảng Nga Ukraina hay chuỗi cung ứng đứt gãy… cho tới các yếu tố ít nhiều đã được nhiều người dự báo là bơm tiền. Lạm phát đang diễn ra trên quy mô toàn cầu. FED đang làm phần việc mà họ có thể kiểm soát, siết lại cung tiền. Câu hỏi hiện nay là liệu kinh tế thế giới có rơi vào suy thoái không nếu FED thắt chặt tiền tệ ? 

 

Chỉ số niềm tin người tiêu dùng ở Mỹ đang cho thấy một tâm lý bi quan chưa từng có. Điều tương tự diễn ra ở Châu Âu khi tâm lý người tiêu dùng chạm mức thấp nhất từ trước đến nay

Hình 1: Diễn biến chỉ số tâm lý tiêu dùng của Đại học Michigan

Lạm phát tăng cao diễn ra trong bối cảnh các diễn biến địa chính trị và kinh tế rất không chắc chắn khiến cho người tiêu dùng bắt đầu chuyển sang tâm lý phòng thủ. Điều này là chỉ báo sớm cho diễn biến lợi nhuận tương lai rất nhiều trắc trở của doanh nghiệp.

 

Chỉ số PMI (Purchasing Managers' Index) tại Mỹ đang sụt giảm rất nhanh kể từ tháng 4/2022 và có vẻ đang dần tiến vào vùng chỉ báo suy thoái (<50)

Hình 2: Diễn biến chỉ số PMI của Mỹ

Một chỉ báo khác là đường cong lãi suất tại Mỹ cũng đang cho thấy dấu hiệu tương tự. Chênh lệch giữa lãi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm và 2 năm đang xấp xỉ 0%. Khi chỉ số này <0, lãi suất kỳ hạn 10 năm nhỏ hơn lãi suất kỳ hạn 2 năm, đường cong lãi suất nghịch đảo thể hiện một sự bất thường về thanh khoản khi nhu cầu kỳ hạn ngắn tăng cao. Đây thường là dấu hiệu của khủng hoảng.

Hình 3: Chênh lệch lãi suất TPCP Mỹ kỳ hạn 10 năm so với 2 năm

Ở một diễn biến khác, giá kim loại công nghiệp đã sụt giảm mạnh thể hiện hoạt động sản xuất kinh doanh đang chậm lại. Trong ngắn hạn, đây có thể là tin mừng để kỳ vọng lạm phát đạt đỉnh nhưng xa hơn rõ ràng sức mạnh của nền kinh tế toàn cầu đang sụt giảm

Hình 4: Diễn biến năng lượng so với giá kim loại công nghiệp

Giá dầu vẫn đang tăng cao nhưng chủ yếu do thiếu hụt nguồn cung, bức tranh về phía cầu đang cho thấy sự sụt giảm khá nhanh.

Hình 5: Tác động của yếu tố cung và cầu lên giá dầu

--------------------------------

Bức tranh ngắn hạn đang cho thấy:

  • Một tâm lý bi quan chưa từng thấy sau nhiều năm
  • Chi phí đầu vào đang có dấu hiệu hạ nhiệt

Một đợt sóng hồi chào mừng lạm phát đạt đỉnh ngắn hạn có thể không phải chuyện quá ngạc nhiên.

 

Xa hơn, bức tranh trung hạn cho thấy:

  • Lợi nhuận doanh nghiệp sẽ chịu nhiều áp lực. Chỉ số P/E đã hạ nhưng là P hạ, nếu E hạ thì sao ?
  • Tâm lý tiêu dùng khó hồi phục sớm. Đây là tin không vui với các ngành F&B, du lịch nghỉ dưỡng (đặc biệt là các BT biển giá cao chót vót)
  • Lãi suất lên, rất không vui cho những tài sản sử dụng đòn bẩy tài chính
Hình 6: Tiền tiếp tục tháo chạy khỏi crypto do bị margin call

 

Liệu chúng ta đã nhìn thấy đáy thị trường chưa ?