Chương 8: Tìm hiểu về tự do tài chính
Chương 6 & 7 đã vạch ra các cách để tăng thu nhập. Chương 8 này sẽ dẫn bạn đến con đường để xây dựng tự do tài chính - mục tiêu tài chính sau cùng.
Ai là người tự do tài chính?
Xin phép giới thiệu với các bạn 2 câu chuyện:
1. Melinda (38 tuổi) cùng chồng đã mua rồi bán lại 5 căn nhà trong suốt 10 năm qua. Mỗi căn trước khi bán lại, hai vợ chồng đều sửa sang nhiều, đầu tư công sức và tiền bạc không ít. Cộng với công việc full-time, sau 10 năm họ đã kiếm được 1 triệu đô và đầu tư hết vào quỹ chỉ số (index fund). Bây giờ họ sống thoải mái chỉ nhờ vào tiền thu lời thu được từ quỹ đầu tư này, Melinda chưa bao giờ phải hy sinh thời gian chơi với con, chăm con cho công việc kiếm tiền.
2. Brady (33 tuổi) từng làm việc tại ngân hàng - một công việc mà anh ta chán ghét. Năm 21 tuổi anh mua một ngôi nhà cũ kĩ giá rẻ và sửa lại rồi cho thuê. 10 năm sau, Brady trở thành triệu phú nhờ vào hàng chục căn nhà cho thuê. Mỗi ngày anh đều làm những công việc bản thân yêu thích như viết sách, chơi game, du lịch,....
Những cá nhân trên đã dành nhiều năm kiếm tiền một cách chăm chỉ, chi tiêu một cách tiết kiệm, và sau nhiều năm họ tự giúp bản thân có thể chi trả cho cuộc sống của mình mà không cần đi làm full-time. Họ là những người đã đạt được tự do tài chính.
Tự do tài chính là gì?
Tự do tài chính là tình hình tài chính mà theo đó một người sở có đủ thu nhập thụ động từ lợi suất của các tài sản của mình để không cần đi làm bán thời gian lao động lấy lương mà vẫn có thể chi trả cho cuộc sống của mình mãi mãi.
Có vô số cách đạt tự do tài chính, nhưng phép tính thì chỉ có một, đó là:
Tài sản x Lợi suất
Chi phí sống Tài sản x Lợi suất là dòng tiền hàng tháng mà khối tài sản của bạng mang lại
Chi phí sống là chi phí mà bạn cần trang trải hàng tháng
Khi tài sản của bạn tạo ra thu nhập lớn hơn chi tiêu hàng tháng của bạn, là khi bạn đã đạt tự do tài chính.
Vì sao nên theo đuổi Tự do tài chính?
Bản chất của tự do tài chính nằm ở 2 chữ TỰ DO. Những người đã đạt tự do tài chính không còn bị vướng bận với cấp trên, công việc hay công ty nào. Họ tự do lựa chọn mỗi ngày muốn làm gì, mà không cần phải nghĩ có cần tạo ra thu nhập từ việc làm đó hay không. Họ tự do sống cuộc đời mà mình muốn
Mục tiêu của chương này là thay thế thu nhập từ lương bằng thu nhập thụ động. Tuy nhiên, tác giả không cổ xúy việc tích lũy tài sản và tạo dòng thu nhập thụ động để sống một cách xa hoa. Tác giả đề cao Tự do tài chính vì nó giúp ta mua được sự lựa chọn. Dù ai cũng hiểu, có nhiều tiền chưa chắc đã hạnh phúc, nhưng những người tích lũy được tài sản và đạt tự do tài chính thường có nhiều lựa chọn trong đời và nhiều cơ hội để tìm kiếm hạnh phúc hơn những người khác.
4 cấp độ tài chính
#1 - Dòng tiền âm [mức độ tự do: thấp]
Đa phần người ở cấp này không có tài sản đáng kể và chi nhiều hơn thu, dễ dàng dẫn họ đến việc nợ và nợ nhiều. Về lâu về dài, từ việc không kiểm soát tốt thu chi sẽ chi phối làm họ không quản lý tốt được thời gian, sức khỏe, tinh thần. Những người này sẽ cần phải nỗ lực khổng lồ để vươn tới mức trung tính trước khi bắt đầu theo đuổi tự do tài chính.
#2 - Dòng tiền trung tính [mức độ tự do: khiêm tốn]
Nhân viên văn phòng, công nhân, người làm công việc full-time nói chung phần lớn thuộc cấp này. Nhóm này bao gồm cả những người tiết kiệm đều đặn được dưới 15% thu nhập của mình. Những người này thường làm công ăn lương suốt 40 năm cuộc đời, không an tâm về tài chính của gia đình mình và thường không thoải mái khi nghĩ hoặc nói về tiền. Vì phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn thu nhập full-time này, họ rất sợ viễn cảnh mất việc, mất khách hàng, chệch hướng sự nghiệp, vì những điều này dễ khiến họ tụt xuống dòng tiền âm ngay lập tức.
#3 - Dòng tiền dương [mức độ tự do: cao]
Là những người luôn có mức chi tiêu thấp hơn nhiều so với thu nhập và tích lũy tài sản nhanh chóng. Bề ngoài trông họ có vẻ giống như người có dòng tiền trung tính: cùng làm công việc đó, cùng mặc quần áo đó. Nhưng người có dòng tiền dương thường sẽ không lái những chiếc ô tô đắt tiền, đi ăn hàng mỗi ngày hay sống trong một căn chung cư hạng sang. Thay vào đó, những người này sẽ bắt đầu kinh doanh, mua bất động sản, tạo mối quan hệ, hoặc tiếp cận được những cơ hội mà những người có dòng tiền trung tính không thể có được.
Giúp những người thuộc nhóm này thường rất vui. Họ luôn muốn cải thiện cuộc sống của bản thân và thường xin ý kiến của người khác. Cách tốt nhất để giúp cải thiện tình hình tài chính của họ là chỉ dẫn cho họ những tri thức, nguồn lực và cơ hội để đạt được tỉ suất lợi nhuận cao, giúp họ tiếp tục kiếm tiền/ tiết kiệm/ đầu tư và nâng cao mức độ tự do trong cuộc sống của họ.
#4 - Tự do tài chính [mức độ tự do: cao nhất]
Là cấp mà dòng tiền vào một cách thụ động (không cần làm việc hoặc làm rất ít) cao hơn dòng tiền ra (tổng chi phí cuộc sống). Đây là những người không cần làm việc để có tiền nữa. Họ làm việc để giải quyết một vấn đề mà họ đam mê, họ phát triển một sở thích cá nhân, hay xây dựng một đế chế trường tồn. Vì họ có toàn quyền kiểm soát thời gian của mình, họ chỉ tham gia vào các dự án mà họ thực sự thấy thú vị mà thôi.
Tổng kết
Bạn muốn bản thân đạt được cấp độ nào? Mức độ tự do bạn muốn có trong một ngày là bao nhiêu? Bạn có thích làm những điều sau:
- Được chọn nơi sẽ sống, thứ sẽ ăn, phương tiện sẽ đi
- Được lựa chọn công việc yêu thích dựa trên niềm vui và hứng thú chứ không phải xem xét mức lương
- Được có quyền chọn làm việc hay nghỉ (tùy mood lúc đó)
- Được tự do thể hiện cảm xúc (mệt thì không làm nữa, chán thì tạm nghỉ,...)
Nếu có một trong những điều trên thì bạn cần ngay một bảng kế hoạch và phần tiếp sau sẽ trao cho bạn một kế hoạch - kế hoạch giúp bạn đi từ cấp 3 lên 4 một cách nhẹ nhàng, dễ dàng, bền vững và hiệu quả.
Các thành tố của tự do tài chính
#1 - Tài sản
Tài sản là những thứ tạo ra thu nhập (hoặc làm giảm chi phí) hoặc tăng giá theo hời gian. Thu nhập từ các tài sản này thường cần rất ít công sức của bạn, ít hơn nhiều so với số giờ làm việc 40h/ tuần của dân làm công ăn lương.
Hãy nhớ: Nếu nó không tạo ra thu nhập, không giảm chi phí sinh hoạt, và không tăng giá, thì đó KHÔNG PHẢI LÀ TÀI SẢN THẬT đâu.
Tài sản thật bao gồm:
- BĐS cho thuê
- Cổ phiếu
- Trái phiếu
- Các tài sản tạo thu nhập khác và giữ/ tăng giá trong tương lai
Các tiêu sản hay bị lầm tưởng là tài sản bao gồm:
- Ô tô (đặc biệt là vay để mua)
- Nhà ở (đặc biệt là vay để mua)
- Bằng cấp (đặc biệt là vay để đi học)
- BONUS: chồng/ vợ thuộc nhóm dòng tiền âm :D
Vậy bạn đang tích lũy tài sản hay tiêu sản? Ai cũng mắc phải sai lầm. Quan trọng là học được gì từ những sai lầm ấy và thay đổi như thế nào trong tương lai. Bạn không cần một chiếc ô tô, một biệt thự trên đồi, hay một tấm bằng danh giá. Bạn có thể di chuyển nhanh chóng, lành mạnh, miễn phí bằng xe đạp, sống gần như miễn phí bằng cách mua và cho thuê duplex, và học tập, mở rộng mối quan hệ miễn phí nhờ Internet và cộng đồng quanh mình.
Làm gì để sở hữu tài sản?
Muốn tự do tài chính, bạn phải thay đổi suy nghĩ của mình. Đừng nghĩ rằng mua nhà trả góp rồi để dành tiết kiệm ít một mỗi tháng và điều kỳ diệu mang tên “lãi kép” sẽ giúp bạn tích lũy tài sản. Thay vào đó, bạn cần học cách đầu tư hiệu quả.
Dưới đây là một vài cách để tích lũy tài sản:
- Đầu tư hoặc tái đầu tư từ lợi nhuận của các nguồn thu nhập/ tài sản khác
- Xây dựng một business mang lại thu nhập thụ động
- Nhận thừa kế
- Lấy thu nhập từ việc sở hữu vốn trong các tài sản, nhằm bổ sung hoặc thay thế cho việc làm công ăn lương
Rõ ràng là các cách trên không hề dễ dàng. Chỉ có 2 thứ mà bạn kiểm soát được, đó là thu nhập và chi phí. Hãy tạo cho mình tâm thế và năng lực để mua được những tài sản thông minh.
#2 - Lợi nhuận
Mục đích của việc tich lũy tài sản là để tạo dòng tiền bổ trợ hoặc thay thế thu nhập từ lương, và để tạo tài sản bền vững thông qua tăng giá. Đừng tiết kiệm vì mục đích tiết kiệm tiền, hãy tiết kiệm để đầu tư, tạo ra dòng tiền và tăng giá.
Tỉ suất lợi nhuận là một cấu phần quan trọng trong kế hoạch xây dựng tài sản cua rbạn, nhưng vấn đề là nếu khoản tiền đầu tư của bạn quá nhỏ, thì lợi suất cao cũng vô nghĩa.
Vì thế, sẽ hiệu quả hơn nhiều nếu bạn tìm các cách khác để kiếm thêm tiền và tích lũy tới khi portfolio của bạn đủ lớn. Đừng bỏ quá nhiều công sức để nâng lợi suất thêm 1% nếu số tiền bạn đầu tư chỉ là $1000. Đi kiếm thêm $10 thì dễ hơn nhiều. Mặt khác, khi portfolio của bạn đạt tới mức $100,000 hoặc hơn, thì mỗi % tỉ suất lợi nhuận đều mang lại số tiền đáng kể hơn nhiều.
Tuy nhiên, cần nhớ rằng dù portfolio của bạn to bé ra sao, thì bạn vẫn cần tự giáo dục và trang bị kiến thức cho bản thân về đầu tư và quản lý tài sản nhé.
Safe Withdrawal Rate: Mức rút tiền an toàn là % tiền bạn có thể rút ra hàng năm từ số tài sản thật của mình, sao cho tài sản của bạn không hết :D Đây là con số mà bạn cần tự xác định. Người kỹ tính có thể xác định đây là mức 1-2%. Như vậy, để đảm bảo mức chi phí $50k/ năm, anh ta cần tích lũy $2.5M-5M tài sản (tức 100 lần chi phí hàng năm của mình) trước khi quyết định nghỉ hưu. Người khác có thể xác định đây là mức 10%. Như vậy anh ta chỉ cần $500,000 (10 lần chi phí năm) của mình mà thôi. Các chuyên gia tài chính cá nhân thường gợi ý mức từ 2-7%.
#3 - Lối sống
Lối sống của bạn càng tốn kém thì bạn càng cần có tài sản lớn và lợi nhuận cao. Đó là lý do vì sao phần đầu của sách này đề cập nhiều tới việc xây dựng lối sống tiết kiệm. Ở mức rút tiền an toàn 5%, mỗi đô la chi tiêu cho lối sống sẽ nâng mức tài sản bạn cần tích lũy lên 20 lần. Nếu chi tiêu mỗi tháng của bạn tăng $100, mỗi năm bạn sẽ cần thêm $1200, và tổng cộng bạn sẽ cần $24,000 mới đủ để duy trì tự do tài chính. Lối sống càng đơn giản, chi phí hàng tháng càng thấp, thì bạn càng dễ đạt tự do tài chính hơn. Bạn tăng chi tiêu tương ứng với mức tăng tài sản mà thôi. Đừng để lạm phát lối sống làm chậm quá trình hướng tới tự do tài chính của bạn.
Kết luận
Để đạt tự do tài chính sớm, bạn cần:
- Bắt đầu với một lối sống chi phí thấp
- Tích lũy tiền và tài sản tạo thu nhập
- Khi đã tích lũy đủ khối tài sản đủ lớn, cần tập trung vào việc mua những tài sản thật có khả năng tạo ra dòng tiền hoặc tăng giá nhanh hơn lạm phát.
Bản dịch tóm tắt được thực hiện bởi Ngân Tâm & mình :)
