Trước hết, xin phép nói trước là mình không dạy làm giàu. Các khóa học dạy làm giàu có rất nhiều trên internet nên nếu bạn nào muốn học làm giàu thì có thể google để tìm hiểu. Mình sẽ viết về ngành tài chính một cách khách quan nhất để từ đó khi gặp các vấn đề về tài chính trong cuộc sống, các bạn có thể tự mình ra được một quyết định phù hợp với bản thân mà không bị ảnh hưởng bởi số đông hoặc những chuyên gia giả danh.
Khi đầu tư, một điều rất phổ biến là các bạn sẽ gặp các chuyên gia tư vấn tài chính ở khắp nơi. Bạn cảm thấy ai cũng rất giỏi, rất giàu. Họ thường cho bạn cảm thấy bạn vừa vuột mất con cá to như thế nào (mặc dù chưa chắc họ câu được con cá đó).
Tuy nhiên, có một thực tế là rất ít nhà đầu tư thành công, mà nếu họ có công thức hay cơ hội thành công thật thì họ cũng giữ làm của riêng chứ chẳng ai đi chia sẻ ra cộng đồng cả. Ngoài ra, nhìn thấy cá là một chuyện, chuyện bạn có câu được hay không còn phụ thuộc vào loại cần câu và kĩ năng câu của bạn. Do vậy, sẽ thực tế hơn khi bạn lựa chọn cho mình một loại cần câu tốt (Vấn đề Identity mà mình đề cập trong bài viết trước) và luyện tập cách câu cá (Tạo ra 1 Process của riêng mình) để có thể tự mình câu cá thay vì chuyện bạn mong đợi có một người nào đó chỉ cho bạn con cá khổng lồ ướp gia vị thơm lừng chỉ việc xơi (Vấn đề về Outcome).
Bài viết này mình phân tích về 2 loại tư duy đối lập phổ biến mà nhiều người tranh cãi là tư duy đầu tư dài hạn vs đầu cơ/ đầu tư ngắn hạn.
Tại sao tư duy đầu tư ngắn hạn thường phổ biến hơn dài hạn nhưng trên thực tế lại khó đạt hiệu quả cao bằng ?
Chúng ta biết đặc tính cố hữu của loài người là prefer immediate rewards over delayed rewards (tức là thích cái gì ăn được ngay dù bé/ không chắc chắn còn hơn phải đợi để ăn được cái to hơn / chắc chắn hơn).
- Lí do đầu tiên là thích hiệu quả nhanh – quick win: Nếu cho đứa trẻ một cái kẹo vào phòng và nói nó đợi 1 tiếng mà không ăn sẽ được 5 cái kẹo nhưng thực tế rất ít đứa trẻ đợi được mà thường sẽ ăn luôn.
- Lí do thứ 2 là sợ mất những chi phí, công sức ban đầu bỏ ra: Chúng ta biết tập thể dục là tốt cho sức khỏe nhưng không phải ai cũng sẵn sàng đổ mồ hôi cho việc tập luyện vì thành quả còn rất lâu sau mới thấy trong khi nỗ lực bỏ ra hàng ngày là mất ngay.
Chính vì vậy, rất nhiều người hiểu nhầm khái niệm high risk high return theo ý phải dám take risk để có high return. Thực ra, câu đó nên hiểu đúng theo nghĩa “Dám nghĩ dám làm”, có nghĩa là bạn cần DÁM NGHĨ trước để xây dựng cho mình 1 Identity + 1 Process phù hợp rồi bạn cần DÁM LÀM có nghĩa là kiên trì, không bỏ cuộc, chấp nhận hi sinh ngắn hạn để đổi lấy cái được nhận trong tương lai.
Trong kinh doanh, việc phải đau đầu nghĩ một thứ khác biệt, một giá trị unique quá mệt đi. Cách tốt nhất là thấy hàng xóm bán phở được được ta làm 1 quán để kinh doanh vì thị phần còn lớn mà. Việc phải chờ đợi/ suy nghĩ sẽ cản trở tư duy dài hạn dẫn đến rất nhiều người muốn đầu tư ngắn hạn luôn để có được 1 phần của miếng bánh. Chính vì vậy, những gì ăn được trong ngắn hạn (quick win) thường có cạnh tranh rất cao trong khi các tay chơi tham gia rất khó tăng quy mô. Một thị trường cạnh tranh quá khốc liệt dẫn đến cuối cùng tất cả cùng đắm chìm hoặc chỉ 1 số ít tay chơi cực kỳ xuất sắc, suy nghĩ khác biệt sẽ tồn tại và thống lĩnh (Kiểu Tần Thủy Hoàng trong thời Xuân Thu chiến quốc).
Do đặc tính như vậy, tư duy ngắn hạn thường gắn với đầu cơ. Có nghĩa là muốn có lợi nhuận bạn phải nhanh tay, vào nhanh trước khi thị trường sập và kịp chuyền hòn than nóng đỏ cho người sau và rút chân ra ngoài an toàn. Chả ai tham gia thị trường mà nghĩ mình là người bỏng tay và luôn kỳ vọng kịp có 1 phần trong miếng bánh. Những người có cơ may thành công khi đầu cơ ngắn hạn thường là những người có khả năng nhạy bén rất cao với cơ hội, nảy số rất nhanh, quan hệ giao thương rất rộng để đẩy hàng hóa đi cũng như có những thông tin nội bộ. Nếu bạn có những tố chất này, bạn có thể thử. Nếu không, hãy lựa chọn cho mình một thứ dễ thở hơn là đầu tư dài hạn.
Các doanh nhân Bill Gates có thể xuất sắc khi làm công ty phần mềm nhưng đặt Bill Gates vào bán phở thì chưa chắc đã thành công. Hầu hết các doanh nhân vĩ đại đều thành công vì họ dám làm cái người khác chưa nghĩ tới, khai phá những mảnh đất mới. Để thành công vĩ đại thì lựa chọn việc người khác nghĩ là khó sẽ dễ thành công hơn lựa chọn những việc ai cũng nghĩ là ngon. Trong đầu tư, mình rất cẩn trọng với những cơ hội ai cũng nghĩ là ngon. Đơn giản thôi, bạn không phải người tạo ra cuộc chơi, không phải người thông minh xuất chúng, không phải người có các mối quan hệ đặc biệt, vậy tại sao bạn nghĩ bạn nhanh hơn người khác ?
Còn khi bạn lựa chọn 1 quyết định theo Identity của mình, có thể nó chưa đúng ngay nhưng bạn có cơ hội xây dựng cho mình một con đường, bạn hạnh phúc khi trải nghiệm còn đường bạn tạo ra dù trước mắt là thành công hay thất bại và đến khi cuối đời nhìn lại bạn sẽ thấy cuộc đời mình có ý nghĩa cũng như để lại một tiền đề tốt cho đời sau. Lợi nhuận tài chính sẽ theo đó mà ra, nhanh chậm tùy từng người nhưng bền vững.
Chúng ta không thể mong một lợi nhuận phi thường bằng một nỗ lực tầm thường !
