Tháng 6/2011, trời nắng như đổ lửa, người đàn ông đã quá tuổi trung niên ngồi đợi còn nóng hơn lửa đốt tại sân bay Nội bài. Vừa thăm gia đình ở Thái Bình trong lần về phép ngắn ngủi, ông nhanh chóng quay lại Đức để cho kịp hợp đồng công việc “sáng lạn” hơn tất cả những hợp đồng ông từng có...
Paris, Pháp, sau chuyến đi thăm người bà con tại Kinh đô ánh sáng, bà chủ một chuỗi cửa hàng ăn có tiếng tại miền Đông nước Đức cũng đang hối hả quay về Berlin cho kịp buổi ra mắt các nhà thuê được tổ chức long trọng tại khách sạn 5 sao tại TP Potsdam- cách Berlin khoảng 45km. Lần đầu tiên bà nhận được một hợp đồng nhận thuê “béo bở” đến như thế. Nó như đánh giá sự khởi đầu tươi sáng cho người Việt tại nước sở tại...
Sân bay Tegel, Marc - người Đức gốc Nga, có thâm niên làm việc lên tới 20 năm tại đây, anh đang rất tò mò không hiểu chỗ làm việc mới của mình sẽ ra sao, tiện nghi thế nào so với nơi mà còn hơn cả tuổi của anh hiện tại...
Đó chỉ là 3 trong số hàng nghìn người liên quan đến Sân bay mới Berlin Brandenburg Flughafen (Schonefeld, Berlin, Đức) của siêu dự án sân bay mới.
Hãy vặn ngược lại đồng hồ của chúng ta trở về thời điểm gần 15 năm trước, ngày 05/09/2006 khi câu chuyện được bắt đầu.
1. Sự khởi đầu của „người khổng lồ“ sau 15 năm thai nghén
Mùa thu 2006, cái mùa rất đẹp cho một sự khai trương, với tiết trời mát dịu, lòng người trùng xuống trước cái vẻ đẹp hút hồn của thủ đô Berlin: với đủ sắc màu của lá cây vào Thu: xanh, đỏ, vàng & nâu. Truyền thông, báo chí được ngày rôm rả hơn bao giờ hết trước sự kiện động thổ khởi công siêu dự án: Sân bay Berlin Brandenburg mới.
- Siêu dự án được chính phủ liên bang giao cho BBF & Lufthansa: vừa là chủ đầu tư, vừa là doanh nghiệp vận hành sân bay sau khi hoàn thành. Cần nói thêm, BBF đang là doanh nghiệp vận hành 2 sân bay cũ: Schonefeld & Tegel. Nên về danh tiếng của công ty thì khỏi bàn.
- Số lượng đơn xin thuê địa điểm lên tới con số hàng nghìn, nghĩa là tỷ lệ „chọi“ ít nhất là 1/15.
- Mối quan tâm: giá thuê là bao nhiêu cho 1 m2 mặt bằng? Câu trả lời chỉ là „rất cao“. Nhưng theo những người „thạo tin“ thì sẽ đắt hơn nhiều so với ở các nhà ga, bến tàu; gấp nhiều lần so với các trung tâm thương mại thời đó tại Berlin.
- Đức cũng như bao nhiêu nước khác có nền kinh tế hàng đầu, để có được 1 chỗ trong siêu dự án, dù thế nào đều phải qua một công ty môi giới: Makler Immobilien. Và lẽ dĩ nhiên, những đồng tiền „under the table“ – bôi trơn, luôn phải bỏ ra để giành giật chỗ đứng tại sân bay mới (cần nói thêm: với các chỗ khác thì vẫn cần phải bôi trơn khi mà cầu vượt quá cung: TTTM, bến tàu, nhà ga lớn,...).
2. Những dữ liệu thực tế hơn
Để cho dễ hình dung về quy mô cũng như dự tính hiệu quả của siêu dự án, chúng ta cần những dữ liệu thực tế hơn (tất nhiên ở thì „tương lai trong quá khứ“).
- Hàng loạt dự án về phương tiện vận tải: tàu điện, bus, tàu nhanh, ... cũng được hình thành. Lẽ dĩ nhiên, các dự án „dính máu ăn phần“: khách sạn, nhà nghỉ, casino, TTTM, khu đô thị,... xung quanh khu vực sân bay mới đều được lên nhanh nhất có thể để đón đầu siêu dự án.
- Bà chủ chuỗi cửa hàng ăn Việt kể trên cho hay: chỉ cần 2-3 năm là hoàn vốn, theo những gì bà tìm hiểu từ đối tác tại các sân bay lớn khác Hamburg, Munich; thì với hợp đồng 10 năm cho 100m2 mặt sàn, thì đây rõ ràng là hợp đồng „béo bở“ mang lại lợi nhuận chưa từng cửa hàng nào trong chuỗi của bà có được.
- Ông chú quá tuổi trung niên kể trên cho biết, mức lương ông nhận được cho công việc lao công dọn dẹp tại sân bay cao gấp 1,5 lần so với làm nơi khác, cũng là do được thêm khoản bồi thường sức khỏe do điều kiện làm việc đặc thù, và sự liên tục của công việc.

30/10/2011: ngày bung lụa
3. Bùm – „bánh vẽ“ của siêu dự án nổ, vỡ
Ba người kể trên không thể ngờ tới „quả bom tấn“ về xây dựng lại có thể bị nổ tại Đức – cường quốc kinh tế thứ 2 thế giới (năm 2006 vẫn xếp trên TQ), hoặc thứ 3 thế giới vào năm 2011. Đây được giới truyền thông Đức đánh giá là vụ Scandal thế kỷ về xây dựng & chưa từng có trong lịch sử nước Đức.

- Tổng vốn đầu tư dự kiến (2006): 2 tỷ Euro
- Sau nhiều lần, nhiều năm bị hoãn, bị dừng, bị đình chỉ thì cuối cùng 31/10/2020 mới được bung lụa. Đúng 9 năm sau dự kiến ban đầu.
- Tổng vốn đầu tư cuối cùng: gần 7,1 tỷ EUR (có thể xây được 5 nhà ga chính Berlin).
4. Phần kết.
Như vậy, có thể nói điều gì cũng có thể xảy ra, cho dù tại một cường quốc về kinh tế, kỹ thuật & thực tế như Cộng hòa liên bang Đức. Qua câu chuyện này, mong mỗi người có cái nhìn cụ thể cho việc đầu tư Bất động sản của mình.
Việt Nam đang dự kiến xây nhiều sân bay, thậm chí có thể nói là san sát nhau: mỗi tỉnh/TP một sân bay, có nơi 2 sân bay, và đã có nơi „đòi“ tháng 9 này khởi công ngay. Nhưng hiệu quả kinh tế (lợi nhuận) thì báo chí, các chuyên gia đã vào cuộc & đưa ra cảnh báo. Còn với những NĐT BĐS thì nên hết sức cẩn trọng nếu muốn „tát nước theo mưa“. Nếu ai đã từng dừng chân ở sân bay Cần Thơ, Buôn Ma Thuột hay Vân Đồn, sẽ có thể cảm thấy sự hiu quạnh nơi đây.
Ghi chú: Trong bài viết có sử dụng số liệu của https://www.flughafen-berlin-kosten.de/
và một số thông tin trên báo chí Đức.
Thân,
Tit@n